آب تصفیه نشده دارای املاح و عناصر بسیار زیادی در خود است. این ترکیبات باعث بروز مشکلات جدی در سلامت فرد مصرف کننده میشود. همچنین به مرور زمان املاح موجود در جریان آب، رسوب کرده و باعث گرفتگی لوله ها و سایر شیرآلات میشود. وجود برخی از فلزات در آب برای سلامتی سیستم بدن انسان ضروری است. اما در آب تصفیه نشده علاوه بر این فلزات، فلزات سنگین نیز وجود دارد که بسیار خطرناک بوده بیشک اثرات مخربی بر سلامتی ما و تمامی جانداران وارد میکند.
از نمونه آسیب های این فلزات بر بدن انسان میتوان به سرطان، کاهش رشد اندام های بدن، مشکل در سیستم عصبی بدن، مشکل در سیستم دفاعی، مسمویت و … اشاره کرد. و در موارد خیلی شدید باعث مرگ انسان میشود. همانطور که میدانید سرب و جیوه یکی از سمی ترین و خطرناکترین فلزات بر روی زمین هستند. مصرف آب سربدار و جیوهدار باعث مبتلا شدن فرد به سندرم “خود ایمنی” میشود. در این بیماری سیستم دفاعی بدن، سلول ها و مولکول های بدن را بیگانه شناسایی کرده و حمله شدیدی را به آنها آغاز میکند. این عارضه خود باعث بروز بیماری های دیگری مانند امراض کلیوی، روماتیسم قلبی، مشکل های عصبی و اختلال در گردش خون بدن انسان میشود.
دستگاه های تصفیه آب این توانایی را دارند تا فلزات سنگین و خطرناک موجود در آب را حذف کنند تا هیچ آسیبی به مصرف کننده وارد نشود.
فلزات سنگین آب تصفیه نشده و مسومیت ناشی از آنها
مصرف آب تصفیه نشده حاوی فلزات سنگین باعث مسمومیت میشود. این موضوع خصوصا در هنگام سنین رشد انسان بسیار خطرناک بوده و میتواند عوارضی در پی بگذارد که تا آخر عمر همراه فرد باشد. رشد سریع و مناسب سیستم های مختلف بدن در جنین، نوزاد انسان و کودکان خردسال، از اهمیت بالایی برخوردار است.
وجود فلزات سنگین در آب آشامیدنی این سنین میتواند باعث اختلال در یادگیری، کند ذهنی، حافظه کم، آسیب سیستم عصبی و مشکلات حرکتی مانند بیش فعالی یا تشنج در آنها شود. موارد شدیدتر باعث آسیب رسیدن به مغز میشود. کودکان باتوجه به آنکه سیستم ایمنیشان همچنان تکامل نیافته و به دلیل رشدشان، آب و غذای بیشتری نبست به وزنشان مصرف میکنند، در مقابل بزرگسالان در خطر بیشتری ناشی از وجود فلزات سنگین در مواد غذایی و آشامیدنی هستند.
منشاء ورود فلزات سنگین به آب
فلزات سنگین از راه های مختلفی میتوانند وارد آب شوند و آنرا آلوده کنند. یکی از این مبداءها، فاضلاب های شهری و زباله های میباشد. همچنین زیاد شدن جمعیت شهرها و پیشرفت صنایع در کنار آنها، یکی از علت های اصلی زیاد شدن آلودگی ها مخصوصا فلزات سنگین است. از دیگر دلایل نفوذ و افزایش فلزات سنگین به داخل آب تصفیه نشده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنایع ریختگری کارخانجات ذوب فلزات
- کارخانجات آبکاری
- کوره های زباله سوزی
- پسماندهای صنایع و معادن
- لوله کشی های قدیمی شهری
- و …
بیش از 50 عنصر وجود دارد که در گروه فلزات سنگین هستند. 17 مورد از آنها در گروه سمی ترین این عنصر ها جای میگیرند. اندازه سمی بودن این عنصر ها به میزانی است که میتواند به نوع فلز و نقش زیستی آن در سیکل حیات اشاره کرد. بیشترین فلزهایی که در مسموم شدن انسان تاثیر بیشتری دارند شامل:
- جیوه
- سرب
- آرسنیک
- کادمیوم
فلزات سنگینی مانند کروم، روی و مس برای سلامت انسان ضروری هستند. اما به مقدار کم و درصورت وجود میزان زیاد آنها در آب تصفیه نشده میتوانند مسمومیت ایجاد کند.
خطرات زیست محیطی و سلامتی
فلزات سنگین، جزء طبیعی پوسته زمین هستند و نمیتوانید آنها را از میان ببرید. این فلزات همواره به اندازه کم با غذا و آب و هوا وارد بدن ما انسان ها و سایر جانداران میشوند. همان طور که گفته شد عنصر هایی مانند مس، سلنیوم، روی برای محافظت از متابولیسم بدن انسان ضروری هستند. اما میزان بالای همین عناصر در آب تصفیه نشده میتواند باعث مسمومیت شود.
خطرات برخی فلزات سنگین در آب تصفیه نشده
خطرات آنتیموان: آنتیموان از فلزات سنگین موجود در آب تصفیه نشده محسوب میشود. این فلز در ترکیب با تری اکسید آنتیمون، به عنوان یک بازدارنده شعله استفاده شده و میتواند در رنگدانه ها، سرامیک، باتری ها و شیشه یافت شود. قرار گرفتن در غلظت بالای آنتیموان برای زمان کوتاه باعث استفراغ، تهوع و اسهال میشود.
خطرات کادمیوم: کادمیوم از انواع عناصر شیمیایی بسیار خطرناک میباشد. در صورتی که توسط یک موجود زنده جذب شود، برای سال های زیادی در بدن باقی مانده سپس دفع میشود. اگر فردی به مدت طولانی در معرض کادمیوم قرار گیرد، باعث اختلال در عملکرد کلیه ها و انسداد ریه ها میشود. همچنین این ترکیب باعث نقص های استخوانی در انسان و حیوان شده و میتواند باعث افزایش فشار خون شود.
خطرات کروم: آلیاژهای فلزی و رنگدانه ها برای استفاده و ساخت رنگ، سیمان، کاغذ، لاستیک و … استفاده میشود. حتی قرار گرفتن در معرض میزان کم آنها میتواند باعث خسارات پوستی و ایجاد زخم شود. قرار گرفتن در معرض بلند مدت میتواند باعث آسیب به کلیه، آسیب به کبد، آسیب به توده های عضلانی، اختلال درگردش خون شود.
خطرات مس: مس برای حیات انسان و عملکرد درست متابولیسم بدن ضروری است. ولی در مقادیر زیاد آن باعث کم خونی، آسیب کبد و کلیه و تحریک معده و روده میشود.