کدورت آب براساس تعاریف علمی به خاصیت فیزیکی نمونه آبی گفته میشود که هنگام تابیدن نور به آن، نور تابیده شده به صورت پراکنده (یا متفرق) از آب عبور کند. و یا جذب مولکول های موجود در آب شود و از آن عبور نکند. به بیان دیگر هنگامی که نور تابیده شده به آب به طور کامل و یا حداکثر از آب عبور نکند، آب کدر است. معمولا کدر شدن آب بخاطر وجود مواد معلق همچون گل و لای، مواد آلی و یا معدنی ریز، ترکیبات آلی رنگی محلول، پلانکتون و سایر میکروارگانیسم ها در آب است.
یکی از عوامل مشخص کننده میزان عملکرد صحیح دستگاه تصفیه آب، همین میزان کدورت آب است. این میزان در تمامی تصفیه خانه ها اندازه گیری میشود. همچنین از گذشته با توجه به اهمیت یافتن شیوع عوامل بیماریزا نظیر سپوردیدیوم، و رابطه کاهش میزان کدورت با میزان افزایش حذف این میکروب ها، کاهش کدورت نمود بیشتری پیدا کرده است. از جمله تجهیزات مورد نیاز برای برطرف کردن کدری آب استفاده از فیلتر شنی میباشد.
اهمیت کدورت آب
همانگونه که ذکر شد، کدورت آب ناشی از وجود ذرات جامد و کلوییدی در آن است. این ذرات جزء دسته مواد آلی و مواد معدنی قرار میگیرند. که میتوانند از طریق لجن همچون پلانکتون و یا گلِ رس همچون سیلیس و غیره به داخل آب وارد شود. سوالی که اینجا پیش میآید این است که کدورت آب از چه جهاتی میتواند اهمیت داشته باشد؟
شفافیت آب یا به بیان دیگر زیبایی آب با کدورت آن رابطه عکس دارد. به بیان دیگر هرچه آب شفافتر باشد، میزان کدری آن کمتر و بهداشتیتر است.
کدورتی که ناشی از ذات همچون سوسپانسه باشد قابل صاف شدن است. ولی کدورت ناشی از ذرات کلیدی از نظر صاف کردن، همراه با مشکلات فراوانی میباشد.
فرایند ضد عفونی کردن در اثر اتصال مواد ضد عفونی کننده به میکروارگانیسم ها صورت میگیرد. در آب هایی که کدورت بالایی دارند، میکروارگانیسم ها با چسبیدن به مواد کدر کننده، خود را از تماس با مواد ضد عفونی کننده در امان نگه میدارند. از این رو از بین بردن کدری آب تاثیر قابل توجهی در بهبود عملکرد مواد ضدعفونی کننده برای از بین بردن میکروارگانیسم ها دارد.
برای از بین بردن آب هایی که کدری بالایی دارند، تنها و بهترین راه ممکن استفاده از دستگاه تصفیه آب است.
عوامل تاثیر گذار در کدورت آب
همانطور که گفته شد، در علم از کدورت آب به عنوان معیاری برای سنجش میزان جذب نور و یا پراکندگی نور توسط مواد معلق استفاده میشود. البته کدورت به تنهایی نمیتواند به عنوان یکی از عوامل اندازه گیری کیفی و مستقیم از ذرات معلق محسوب شود. از جمله عواملی که سبب کدر شدن آب میشود میتوان به وجود خاک رس، ذرات معلق، گل و لای، انواع فاضلاب های صنعتی و یا وجود موارد قابل توجهی از میکروارگانیسم ها در آب اشاره کرد.
به طور کلی مواد میکروبی کدورتزا یک بستری را برای جذب ارگانیسم ها، مواد بیولوژیکی، مواد های شیمیایی مخرب و مضر یا عوامل طعم و بوی نامطبوع ایجاد میکنند. علاوه بر آن این مواد باعث گرفتگی در صافی ها و حفاظت از میکروارگانیسم های موجود در آب موجود میشوند. گاهی اوقات آب به اندازهای کدر است که کاملا با چشم غیر مسلح میتوان آنرا دید. اما گاهی اوقات میزان کدری با چشم قابل تشخیص نیست. کدورت بیش از 5NTU، از میزان شفافیت و زلال بودن آب میکاهد.
تاثیر فیلتر شنی در از بین بردن کدری آب
یکی از تجهیزات اصلی و بسیار پربازه برای رفع کدورت و شفاف کردن آب، فناوری اولترافیلتراسیون میباشد. که سر آمد تمام این تجهیزات فیلتر شنی است. آبی که کدر میباشد هنگامی که وارد فیلتر شنی میشود پس از گذر از لابه لای بستر های سیلیس داخل فیلتر، باعث از بین رفتن کدورت و حاصل شدن آبی شفاف و زلال میشود.
لازم به ذکر است که هرچه دانه بندی سیلیس داخل فیلتر شنی ریزتر باشد، آب خروجی به دلیل گرفتگی املاح موجود شفافتر خواهد بود. برای استاندارد آب از نظر کدر بودن از سوی بهداشت جهانی برای مصرف کننده ها این مقدار حداکثر میزان مجاز درون آب بوده و بهترین عدد برای کدورت زیر 1NTU میباشد.
استفاده از فیلتر شنی همواره بهترین و مقرون به صرفه ترین روش برای از بین بردن کدری بالای آب است. این روش کاربرد فراوانی در زلال سازی آبهای با کدورت بالا و غیر شفاف دارد. همچنین دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس به دلیل فناوری پیشرفتهای که در ساخت آنها بکار گرفته شده است، قادر به حذف کدری آب میباشند.